Thursday, May 16, 2013

සේවක ස්ථානමාරුවේ අහිතකර ප්‍රතිඵල

සේවක ස්ථානමාරුවේ අහිතකර ප්‍රතිඵල


පෞද්ගලික හා පොදු යන අංශ දෙක තුලම සේවකයන් පීඩාවිඳින ගැටළුවක් ලෙසට ආයතනික් ස්ථාන මාරු ලබාදීම් දැකිය හැක. සේවකයන්ගේ වැරදි අඩුපාඩු මත දඬුවම් ලබාදීමක් ලෙසටත්, ආයතනික අරමුණු මුදුන් පමුනුවා ගැනිමේ අරමුණක් ලෙසටත් මෙම සේවා ස්ථානමාරු ලබාදීම සිදුවේ. කෙසේවෙතත් මෙහිදී අප අවදානයි යොමු කිරිමට උත්සාහ දරන්නෙ සේවක ස්ථානමරු කිරීමේ හේතු විමසීමට නොව එමගින් ඇතිවන අතුරු ප්‍රතිඵල කිහිපයක් පිලිබඳ අවධානය යොමු කිරීමටයි.

මෙම සේවක ස්ථානමරු කිරීම් ක්‍රම කිහිපයකට දැකිය හැක. දුෂ්කර ස්ථාන මාරු කිරීම්, අන්තර් ආයතනික මාරුකිරීම්, අන්තර් දෙපාර්තමේන්තු මාරුකිරීම් ආදී වශයෙන් මෙම කියාමාර්ග හඳුනාගත හැක. බොහෝ අවස්ථාවලදී ආයතනයන් මෙම ස්ථාන මාරු හරහා අපේක්ෂිත අරමුණු කරා ලගාවීමට නොලැබීයන අවස්ථා දක්නට හැක.


පළමු හේතුව ස්ථාන මාරුව තුලින් සේවකයාගේ චිත්ත ධෛර්‍ය පහල බැසීම නිසා ඔහුගේ උපරිම කාර්‍යක්ෂමතාවය කරා ළඟාවීමට නොහැකි වීමයි. ප්‍රධානම අතුරුඵලය ලෙස එම් සේවකයාගෙ කාර්‍යඵල ධාරිතාවය පහල බැසීමයි. එනම් සේවකයා පෙර සිදුකල නිෂ්පාදන හෝ සේවා ප්‍රමාණය ආයතනයට නොලැබීයාමයි. කිසිම සේවකයකු අනියම් ස්ථානමාරුවකින් තෘප්තිමත් නොවන නිසා මෙවැනි තත්වයන් ඇතිවීම ස්වභාවික සිදුවීමකි.

දෙවන කාරණය නම් සේවකයාගේ භෞතික ශරීරය ස්ථාන මාරුවට ලක්වූවත් ඔහුගේ සිතුවිලි, හැසිරීම් හා ගති පැවතුම් වල වෙනසක් සිදු නොවීමයි. සරලව් කිවහොත් කැලේ මාරු වුනාට කොටියගෙ පුල්ලි මාරු නොවෙන්නා සේ සේවකයා කොහේ සිටියත් ඔහු ඔහුම් වේ. මෙවැනි සේවකයන් ස්ථාන මාරු කරනවට වඩා ඔවුන් සඳහා වෙනත් ක්‍රියාමාර්ග ගැනීම යහපත් වේ. උදාහරණයක් ලෙස නිතර අනෙක් සේවකයන් හා දබරයට යන සේවකයෙකු මාරු කලවිට ඔහු නව ස්ථානයේ යහපත් ලෙසින් හැසිරේවි යැයි උපකල්පනය කිරීම අපහසුය. එලෙසම මෙලෙස මාරුකරන සේවකයන් තම සිතින් නිතරම දුක්වීමකට් ලක්වුවහොත් ඔහු මානසිකව සිටින්නෙ පෙර සේවා ස්ථානයේමය. එනම් ඔහු නිතරම මෙනෙහි කරන්නෙ “”මම කලින් තැනම සිටියානම් “ කියාය. ඔහු එය නැවත නැවත සිහිපත් කිරීමෙන් ඔහුගේ කය පමනක් ආයතනයේ ඉතුරු වේ. එවන් සේවකයින්ගේ සේවා අවධානය කෙසේ වනවාදැයි අමුතුවෙන් කිවයුතු නැත.

සේවකයන් නිතර නිවාඩු ගැනීම් හෝ සේවයට වාර්ථා නොකිරීම් වැනි තත්වයන්ද මෙම ස්ථාන මාරු කිරීම් තුලින් සිදුවේ. විවිධ හිතු මත මෙම තත්වය ඇතිවේ. සේවකයාට නුපුරුදු හා නොගැලපෙන සේවා ස්ථාන වලට මාරු කිරීම් නිසා නීරස රැකියාවකට යාමට සිදුවීමෙන් ඔහුගේ පැමිනීම අඩාල වීමට ඉඩ ඇත. අනෙක් කාරණා නම් ප්‍රවාහන අපහසුතා , ආහාර නවාතැන් අපහසුතා ආදිය හා අහිතකර වැඩ පරිසරයක් නිසා මෙම තත්වයන් ඇතිවේ.

ස්ථාන මාරුවට ලක්වන සේවකයා දුර්වල මානසිකත්වයක් ඇති අයකුනම් ඔහු රැකියාවට සමුදීමේ ප්‍රවනතාවයක්ද ඇතිවිය හැක. ඔහුට වෙනසක්, පීඩනයක් දරා ගැනීමට අපහසු වීම තුලින් රැකියාව පිලිබඳ නොපැහැදීමක් ඇතිවේ. අවසාන ප්‍රතිඵලය සේවකයා රැකියාවට සමුදීමයි.

ආයතනික වශයෙන් බැලු කල මෙම මාරුකිරීම් නිසා ආයතනයට ස්ථාන මාරුවලට යොමු කිරීමෙ පිරිවැයක් දැරීමට් සිදුවේ. අනෙක් කරණය නම් සේවකයින් ස්ථාන මරු කල විට ඒ සඳහා නව සේවකයන් පත්කර ගැනීමට් සිදුවීමත් ඒ සඳහා විශාල පිරිවැයක් දැරීමට සිදුවීමත්යි. බදවාගැනීමේ සිට පුහුණුකොට සේවයට යොදාගන තෙක් ආයතනයට ඒ සඳහා විශාල පිරිවැටක් දැරීමට සිදුවේ.  මෙම ස්ථාන මාරු තුලින් ගැටළුකාරී තත්වයන් ඇතිවුවහොත් එය සමස්ථ ආයතනයේ කීරිතිනමයටද බලපානු ඇත. එලෙසම සමස්ථ ආයතනික සේවක් ප්‍රජාව ආයතනය  කෙරෙහි ඇති බැඳීම පළුදු වීමටද හේතු වේ. 


තව දුරටත් විශ්ලේෂණය කලහොත් කුමන ප්‍රදේශයකට් මාරු කලත් සේවකයා සේවකයාම වේ.. ඔහුගේ කාර්‍යඵල වර්ධනයක් සිදු නොවේ. තවද මේ මාරු කිරීම් නිස සේවකයන් පවුල් ප්‍රශ්න හා අනෙකුත් සමාජීය ප්‍රශ්න කෙරෙහි එය බලපෑමට  ඉඩක් ඇත. නිවාස, අධ්‍යාපන. සෞඛ්‍ය වැනි ගැටළු වලට සේවකයාට මුහුන දීමට සිදුවේ.   


ආයතනික උපක්‍රම හා ක්‍රම ශිල්ප පිටතට ගලා යාම, සේවක් පුහුණු හා සංවර්ධන පිරිවැය අපතේ යාම, නිෂ්පාදන තත්වයන් අඩාල වීම මෙමගින්  ඇතිවන්න වූ අනෙකුත් අතුරු ඵල ලෙස දැකිය හැක.   

එබැවින් සේවක ස්ථානමාරු සිදුකිරීම ඉතා ප්‍රවේසම්කාරී කටයුත්තක් ලෙස මානව සම්පත් කළමණාකරුවන් හදුනාගත යුතුය.